مطالب عمومی

تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان

تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان

محصولات پیشنهادی

پلاک اسم لقمان و زنجیر

پلاک اسم لقمان و زنجیر

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

گردنبند طرح پرنده

گردنبند طرح پرنده

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

پلاک اسم بشیر و زنجیر

پلاک اسم بشیر و زنجیر

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

یک فلز با درخشش فناناپذیر و کاربردهای فراوان، نقره از دیرباز در تمدن-ها جایگاهی ویژه داشته است. قدمت استفاده از نقره به هزاره‌های پیش از میلاد برمی‌گردد؛ این فلز در آثار باستانی، اشیای تشریفاتی، سکه‌سازی، جواهرسازی و هنر فلزکاری جای خود را یافته است. مطالعات باستان‌شناسی و متون تاریخی نشان می‌دهند که نقره در ایران باستان و در دوران سلسله‌های پارتی، نقره دوره ساسانی، اسلامی و دوره‌های بعد به‌صورت گسترده به کار رفته است. برای نمونه، موزه‌ی گوَتی دارای مجموعه‌ای از اشیای لوکس نقره از ایران دوره‌ی پارتی است که نشانه‌ی پیشرفت فن نقره‌کوبی در آن دوران است. تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان

تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان
تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان

تاریخچه جهانی نقره و شیوه‌های استفاده

ریشه‌ها و نخستین کاربردها

نقره یکی از فلزاتی است که استفاده‌ی آن به دوره‌ی پیش از اختراع نوشتار بازمی‌گردد. انسان‌های اولیه از فلزات گرانبها برای ساخت زیورآلات و اشیای تشریفاتی استفاده می‌کردند، و نقره یکی از گزینه‌های مهم به شمار می‌آمد.
در منطقه‌ی خاورمیانه، به ویژه در بین فرهنگ‌های بین‌النهرین و فینیقی، نقره به عنوان وسیله تبادل (پیش از تحقق کامل سکه‌سازی) کاربرد داشت و قطعات نقره خرد (هک‌سیلِر / hacksilver) به عنوان پول مطرح بودند. Wikipedia
با گذشت زمان، فلز نقره در ساخت سکه‌های رسمی اهمیت یافت. به تدریج دولت‌ها نظام‌های سکه‌سازی رسمی را برای کنترل وزن و خلوص فلز به کار گرفتند و نقره به فلزی پایه در اقتصاد بسیاری از امپراتوری‌ها تبدیل شد.

دوره‌های تاریخی مهم (تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان)

  • در یونان و روم باستان، نقره در سکه‌سازی، مجسمه‌سازی، ظروف و زیورآلات به کار می‌رفت.

  • در دوره امپراتوری پارتی و ایران باستان، هنر نقره‌کاری پیشرفته شد؛ اشیای نقره با تکنیک‌های برجسته و تزئینی ساخته شدند.

  • در دوره ساسانیان، فلزکاری نقره به عنوان یکی از هنرهای قدرتمند مطرح بود؛ ظروف نقره با نقوش شکار، صحنه دربار و نگاره‌های مذهبی ساخته شدند.

  • در جهان اسلام نیز نقره کاربردهای متنوعی یافت؛ از زیورآلات و ظروف درباری تا تزئینات معماری و تزئین فلزات آلیاژی.

  • در دوره‌های جدید، مصرف نقره نه تنها در هنر و جواهر، بلکه در صنایع نوین مانند الکترونیک، پزشکی و عکاسی گسترش یافت.

تاریخچه نقره در ایران

آغاز و دوران پیش از اسلام

در ایران باستان، نقره همواره ارزشمند بود. در دوران هخامنشی و پس از آن، استفاده از اشیای نقره‌ای برای دربارها، جشن‌ها و تشریفات متداول بود.
آثار نقره‌کاری دوره‌ی پارتی در موزه‌ها نشان می‌دهند که ایرانیان توان فنی و هنری قابل توجهی در روش‌های شکل‌دهی، منبت‌کاری و ترکیب با دیگر فلزات داشتند.
در اسناد تاریخی آمده است که استفاده از نقره برای ظروف تشریفاتی، کاسه‌ها، جام‌ها و مهرها در ایران رایج بود.

دوره اسلامی و قرون میانه

با ورود اسلام به ایران، استفاده از نقره ادامه یافت و هنر فلزکاری اسلامی تأثیر خود را در تزئینات نقره‌ای نشان داد.
در متون ایرانی قرون وسطی، از معادن نقره در خراسان، مازندران، کرمان و سیستان یاد شده است و استخراج نقره اغلب همراه با استخراج سرب بوده است.
در دوره‌های سلجوقی و صفوی، نقره‌کوبی و نقره‌نما (مزین کردن فلزات پایه با نقره) رواج یافت.
در دوره صفویه، برای تأمین درآمد و تجارت خارجی، بخش زیادی از نقره ایران به هند صادر شد.

دوره قاجار و دوران معاصر

در دوره قاجار، تأثیر هنر اروپایی بر نقره‌کاری ایران احساس شد؛ سبک‌ها و نقش‌های غربی با طرح‌های ایرانی ترکیب گردید.
در دوران پهلوی، ظروف نقره‌ای در منازل متمکن و در پذیرایی‌ها جایگاه ویژه‌ای داشتند و ساخت ظروف بزرگ نقره‌ای تزئینی مرسوم شد.
امروزه هنر نقره‌کاری در شهرهایی مانند اصفهان، زنجان و تبریز فعال است و بسیاری از ظروف تزئینی، قاب‌ها، جواهرات و کالاهای لوکس به بازار عرضه می‌شوند.

نقره در تاریخ ، تاریخچه نقره در ایران

 

  • نقره از هزاره‌های پیش از میلاد در تمدن‌های باستانی به کار می‌رفته

  • از دوره‌ی پارتی و ساسانی، هنر نقره‌کاری در ایران رشد یافت

  • معادن نقره در مناطق خراسان، کرمان، مازندران و سیستان در متون تاریخی ذکر شده‌اند

  • در دوره اسلامی، ترکیب نقره با تزئینات اسلامی رایج شد

  • در دوره صفوی، ایران نقره‌ی زیادی به هند صادر می‌کرد

  • در دوره قاجار، ترکیب هنر اروپایی با نقره‌کاری ایرانی دیده شد

  • در دوران پهلوی، استفاده از ظروف بزرگ نقره‌ای در خانه‌های مرفه رایج بود

  • امروز، اصفهان، زنجان و تبریز مراکز شناخته‌شده نقره‌کاری در ایران هستند

  • نقره نه تنها هنر، بلکه ابزار قدرت، تجارت و فرهنگ در ایران بوده است

  • در جهان، نقره نقش کلیدی در سکه‌سازی، تجارت و هنر بین‌المللی داشته است

نتیجه‌گیری (تحول نقره و تاریخچه استفاده در ایران و جهان)

تاریخچه نقره در ایران و جهان نشان‌دهنده‌ی این است که این فلز، تنها یک جسم فیزیکی نیست، بلکه نمادی از قدرت، هنر، اقتصاد و فرهنگ است. از سکه‌های نخستین گرفته تا ظروف تشریفاتی در دربارها و اشیای لوکس معاصر، نقره در مسیر تاریخ بشر حضوری ماندگار داشته است.
در ایران، استفاده از نقره پیوسته با حکومت‌ها، هنر و تجارت گره خورده است؛ معادن نقره در سراسر کشور در متون تاریخی ثبت شده‌اند و هنر نقره‌کاری ایرانی توانسته هویت بصری خاصی بیافریند.
در پایان، این مقاله تلاش کرد نشان دهد چگونه نقره در گذر زمان از ماده‌ای گرانبها به عنصری فرهنگی و هنری تبدیل شده است. اگر بخوایی، می‌تونم نسخه‌ای با تصاویر تاریخی و ارجاعات کامل‌تر برات آماده کنم.

محصولات پیشنهادی

پلاک اسم لقمان و زنجیر

پلاک اسم لقمان و زنجیر

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

گردنبند طرح پرنده

گردنبند طرح پرنده

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

پلاک اسم بشیر و زنجیر

پلاک اسم بشیر و زنجیر

۳,۴۳۱,۰۰۰ تومان

نوشته های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا